Świąteczny stragan wyobraźni / Dziecko na warsztat

dzikajablon628-2

Naprawdę? To już mamy połowę grudnia? Zaraz święta? Jakbym mogła, to przespałabym ostatni miesiąc roku w całości – cały czas czuję się szara i senna… Dobrze jednak, że jest Dziecko na warsztat i kilkadziesiąt innych blogujących mam, dzięki którym to przedsięwzięcie jest WSPÓLNE. Czując się więc porządnie zmotywowaną, pionizując się, przyczesując i – jak to się mówi – wychodząc do ludzi, wzięłam się do roboty razem z córką, a nawet Ojciec zakasał rękawy w kilku strategicznych punktach 🙂

Tak sobie myślę, że być może nie jest to klasyczny warsztat rękodzieła bożonarodzeniowego i ozdób świątecznych, bo przez dłuższy czas kręciłyśmy się z Milo trochę w kółko, goniąc własny ogon. Było kilka podejść, ale blado wypadałyśmy. Temat ozdób wyjątkowo się nie kleił, mimo że w zeszłym roku było sporo pięknej roboty! Próbowałam więc go podkręcać, interpretować, koloryzować, naginać – Milo nie specjalnie miała ochotę na rękodzielcznicze aktywności. W końcu nas olśniło – zrobimy stragan świąteczny pełen dobra wszelakiego, mydło i powidło, do wyboru do koloru, full wypas wyobraźni… I poszło! Uff! Potem się rozkręciłyśmy. Mniej chciało mi się spać. Było dobrze, wesoło i kolorowo. I w tej mało spektakularnej, kameralnej zabawie z Córką, z dala od wielkich głośnych centrów, na peryferiach szału ciał i portfeli, wśród wieczornej ciszy i nowych zapachów, poczułam po raz pierwszy nastrój nadchodzących świąt 🙂

Zapach piernika

dzikajablon628a

Jak wiemy, Proust ma swoją magdalenkę do podróżowania w czasie, a my mamy pierniczki, które są prawdziwym dorocznym rytuałem inicjującym przedświąteczne przygotowania i trzymającym świat o tej porze roku w ryzach. Unikam szału kuchennego przed rodzinnymi spotkaniami, ale piernikom nie mogę się oprzeć. Milo też 🙂 Zrobiłyśmy miły prosty przepis dla niewymagających i nie podejmujących ryzyka. Oczywiście ładne pudełka okazały się zbędne, bo pierniczki przetrwały nie dłużej niż trzy dni! Milo w tym roku podjęła naukę lukrowania. Ja też!

dzikajablon628b

dzikajablon628c

dzikajablon628d

dzikajablon628e

Lampiony w ciemnościach

dzikajablon628f

Już dawno zachwycałam się lampionami i tylko czekałam na odpowiednią okazję. Zainspirował mnie pomysł z bloga The Imagination Tree, który postanowiłyśmy wypróbować. Do stworzenia magicznych latarenek potrzebne są:

  • słoiki
  • cienka bibułka w kawałkach
  • klej CR (albo każdy inny, który wysychając robi się przezroczysty i radzi sobie ze szkłem; my użyłyśmy akurat kleju PVA z serii Craft Planet)
  • cekiny lub inne błyskotki (np. folia aluminiowa)
  • solidny drut i koraliki (ceramiczne, plastikowe, drewniane) + guziki

Smarujemy słoik klejem i przyklejamy wycięte lub wydzierane płatki cienkiej przezroczystej bibuły. Całą powierzchnię słoika pokrywamy klejem, który stworzy dodatkową warstwę ochronną. Odkładamy do wyschnięcia. Niech wyschnie porządnie, bo inaczej wszystko się maże w rękach, a namoknięta klejem bibuła lubi się rwać 🙁

Druga część pracy, a zarazem świetne montessoriańskie ćwiczenie dla rąk, to nawlekanie korali na drucik. Na zdjęciach starałam się pokazać dokładnie sposób mocowania „rączki” od latarenki do słoika. Najpierw robimy obręcz z drutu i mocujemy ją wokół słoika, a do niej przyłączamy „rączkę” z korali za pomocą pętli z drutu na obu jego końcach. W środku sprawdza się „żywa” świeczka typu tea-light albo taka sama w wersji na baterię. Rozprasza wszelkie mroki grudnia 🙂

dzikajablon628g

dzikajablon628i

dzikajablon628h

dzikajablon628j

dzikajablon628k

dzikajablon628l

dzikajablon628m-2

dzikajablon628n

dzikajablon628o

dzikajablon628p

dzikajablon628r

Stragan świąteczny

dzikajablon628s

Wspaniały trening wyobraźni – jak to z tekturą bywa! Czy już wspominałam, że jestem jej fanką? Tektury. Jestem! Pobiegłam do sklepu rowerowego na dole i przyciągnęłam wielkie pudło. Wymyśliłyśmy stragan i bujałyśmy w obłokach przez kilka dni… Dość mam tego gadania! Mama, chodź do roboty! Wobec tak zdecydowanej postawy Milo przeszłam od słów do czynów. Przydały nam się:

  • mocna tektura
  • supermocna taśma Power Tape
  • folia samoprzylepna
  • klej CR
  • ozdoby wszelakie (najlepiej wcześniej wykonane)

Konstrukcja straganu jest prosta (na zagięciach ścianek dodatkowe wzmocnienia z tektury i obciążenie w dolnej partii dla równowagi). Miejsce na towar i na kasę (a ceny przystępne). W środku tekturowe „siedzonko” do przycupnięcia w handlowy dzień. Radość, radość, radość 🙂

dzikajablon628t

Kilka słów na temat oferty Milo. Miniaturowe drzewka z gałązek od jarzębiny, osadzone w zakrętkach wypełnionych plasteliną, ozdobione koralikami, guzikami i cekinami. Prawdziwe cudo! Kolejna rzecz, która rozświetliła mój grudzień 🙂

dzikajablon628u

dzikajablon628w

Łańcuch z drucików kreatywnych wykonany bez podpowiedzi i bez pomocy przez Milo. Była z siebie bardzo dumna. Ozdobiła nim stragan centralnie. W ogóle „ustrojenie” było rytuałem samym w sobie, wielką ekscytacją, która spowodowała bezsenność. Tyle emocji w ozdabianiu świata!

dzikajablon628x

Odrobinę rękodzieła w wersji papierowej. Nie namęczyłyśmy się zbytnio, dominował motyw choinek. Kolorowy papier, tektura, filcowe podkładki pod nogi krzeseł, plastelina, cekiny, filcowe śnieżynki, kolorowe nitki… Tak powstała girlanda z choinkami, która na koniec zawisła koło łóżka Milo.

dzikajablon628y

dzikajablon628z-2

dzikajablon628zz

dzikajablon629a

dzikajablon629b

Taki eksperyment. Topione z koralików zawieszki na choinkę. Może trafią na świąteczne drzewko, a może na dłużej pozostaną w ofercie straganu. Ładne, a u Milo kosztują grosze! Acha, koraliki przyleciały z Ikei, wypiekły się w foremkach ułożonych na blasze wyłożonej papierem do pieczenia. W temperaturze ok. 100-150 stopni, nie za długo. Przyozdobiły się w błyszczące nici – elegancko 🙂

dzikajablon629c

dzikajablon629d

dzikajablon629e

Tegoroczne kartki świąteczne – także dostępne na straganie Milo. Obok – asystent Lis pomaga. Ale trochę się zapatrzył…

dzikajablon629f

dzikajablon629w2  dzikajablon629w4

dzikajablon629w5

dzikajablon629w8 dzikajablon629j

dzikajablon629h
Kraina Kolorowych Świąt

Bawiłyśmy się ostatnio z piaskiem i masą solną, więc naturalnie powrócił pomysł na urządzenie z pomocą jakiejś masy nowej Krainy dla zwierząt Milo. Tym razem padło na ciastolinę – w barwach Bożego Narodzenia (wg wersji popkulturowej). Z założenia nasz „mały świat” miał być kolorowy, świąteczny i sensoryczny. Jak postanowiłyśmy, tak zrobiłyśmy. Powtórzyłam ten sam przepis co ostatnio, z tą różnicą, że teraz barwiłyśmy ją nie naturalnymi składnikami, a sztucznymi barwnikami używanymi w cukiernictwie. Z trzech kul Milo zbudowała wyspy, dorysowałyśmy ziemię i wodę (jezioro, rzekę i strumień). Ponadto wykorzystałyśmy jeszcze:

  • muszle różnych wielkości
  • torebkę ryżu (przed ugotowaniem)
  • kilogram soli (na śnieg – prawdziwie skrzypiący pod kopytami koni)
  • goździki (do zrobienia ogródka goździkowego pełnego świątecznych zapachów)
  • kulki szklane
  • cekiny
  • folię aluminiową (na zamarzniętą sadzawkę dla łyżwiarzy)
  • chmurę z waty
  • choinkę i prezenty, skarby i niespodzianki
  • girlandę z pomponów na druciku

Właściwie urządzanie Krainy Kolorowych Świąt wciąż trwa. Przybywają coraz to nowe wycieczki zainteresowanych zwierząt, które mają ochotę na zimową przygodę!

dzikajablon629l

dzikajablon629m

dzikajablon629p

dzikajablon629r

dzikajablon629s

dzikajablon629x

dzikajablon629n

dzikajablon629t

dzikajablon629u

dzikajablon629w

dzikajablon629w7

Iluminacja 

Pod tym chwytliwym hasłem kryje się nasz spacer świeżo rozświetlonymi ulicami miasta w kierunku olbrzymiej choinki z prezentami z iluś tam tysięcy migoczących lampek. Dziecko było zachwycone, więc już się nie odzywałam, że przebogata iluminacja atakowała mój mózg, gdy podchodziłam do światła całkiem blisko, i że musiałam odwracać głowę, mrugać oczami i szeptać do taty Milo: To nie na moje nerwy! Za to z przyjemnością wspominam tę wizualną ucztę, przypatrując się JEDYNIE zdjęciu 🙂

dzikajablon629ww

dzikajablon629y

dzikajablon628
Rytm grudnia w tym roku wyjątkowo – bo po raz pierwszy – wyznaczył nam kalendarz adwentowy z niespodziankami. Wprowadza w moje poranne wybudzanie pewną dyscyplinę: co dzień parę minut po siódmej budzi mnie głos: Mama! Niespodzianka z kalendarza adwentowego!!! Muszę wstać, nie ma rady. Przebijamy się zniecierpliwionymi palcami do kolejnego pudełka z okienkiem. Dodam tylko, że na dzień dzisiejszy, do piętnastki, kalendarz wygląda jakby pogryzły go dzikie zwierzęta! A tak wyglądał jeszcze pierwszego grudnia…

dzikajablon623a

Tak jak z rana wita nas niespodzianka w kalendarzu, tak każdego wieczora – o ile ta regularność nam się udaje – sięgamy po nową Zakamarkową książkę – bożonarodzeniową opowieść z dreszczykiem Wierzcie w Mikołaja, do czytania każdego dnia aż do Wigilii. Działa jak kalendarz – piękny i przygodowy sposób na odliczanie 🙂

dzikajablon629w3

dzikajablon629w6

Warsztat w styczniu 2014 będzie poświęcony muzyce. Tymczasem zapraszam do odwiedzin na blogach wszystkich uczestniczek Dziecka na Warsztat!

Życzę Wam wszystkim ciepłych, spokojnych i radosnych świąt 🙂

DZIECKO NA WARSZTAT

Jest moc!

glowne_logo_1

Sponsorzy i partnerzy

plakat_patron3

Zajrzyjcie do poprzednich warsztatów Dzikiej Jabłoni – wrześniowego Ryby mają głos, październikowego Kosmiczny lot i listopadowego Alchemia smaków 🙂

Sztuka pod estakadą

dzikajablon598e

Miasto ma swoje tajemnice, dziwne przestrzenie o nieustalonej tożsamości, sceny przemijających wydarzeń. Miasto lubi zaskakiwać. Pomimo, że wydaje mi się, że wiem sporo o mieście, że znam jego rytmy i nastroje, czasem staję się białą kartą wobec tego, co napotykam nagle, bez planów, uzgodnień, wskazówek…

Z rozrywek w mieście można iść na kawę. Przechadzać się głównym gościńcem, nie podążając za żadnym szeptem czy pogłosem. Przeglądać się w oknach na świat, w których zawisły manekiny w najmodniejszym danse macabre, odziane w futro i żorżetę. Poprawiać włosy od wiatru w szklanych odbiciach miasta. Można też zejść z głównego szlaku, zostawić za sobą pośpiech, zmienić narrację, zgubić wątek. Pod estakadą, której serce bije rytmem rozpędzonych samochodów, na wysokich szarych słupach, bledną oczy zapatrzone w tę nieokreśloną przestrzeń. No man’s land. Ziemia jałowa, mimo że jeszcze przykryta zielenią. Pomnik, do którego nikt nie podchodzi, z pustym obejściem w pierścieniu dzikich traw. Miejsce buntu i artystycznej ekspresji. Enklawa wolności na chwilę, niemal tuż przed upadkiem starego systemu. Strefa kultu dla wąskiego grona, i zapomnienia – dla większości. Obrazy pod mostem, których nie dostrzeżesz z okna samochodu. Erupcja, dzieło życia z lat młodości, bez dalszego ciągu…

dzikajablon598a

dzikajablon598c

dzikajablon598d

dzikajablon598f

dzikajablon598g

dzikajablon598i

dzikajablon598j

dzikajablon598l-2

Poszarzałe, roztapiające się sylwetki przypomniały na chwilę, wyrwane wspomnieniom, gdzieś z innej czasoprzestrzeni, świata odmiennych stylistyk i pierwotnych inspiracji, fascynujące oblicza świętych utrwalone we freskach dawnych świątyń. Zniszczonej cerkwi z moich rodzinnych stron. I tych zapamiętanych (dreszczem na karku, rumieńcem na policzkach i opuszkami palców) małych cerkwi rozrzuconych we wsiach Karpat. W ciasnych, przygarbionych, tchnących wilgocią wnętrzach, iskrzyły jeszcze ostatnim blaskiem oczy uczestników sądów ostatecznych, gasły twarze matek i synów splecionych w uścisku utraty, bledły w ciszy wyciągnięte dłonie… Tak samo zastygła sztuka pod estakadą. Tylko nasz śmiech, jak dźwięk tłuczonego szkła, i kwiaty dzieci, to było życie.

dzikajablon598b

dzikajablon598m

dzikajablon598h-2

dzikajablon598n

* Chodzi o historię akcji artystycznej z 1987 roku Szymona Urbańskiego. Za Fundacją Sztuki Zewnętrznej: „Jako student warszawskiej ASP,  latem 1987 roku Szymon Urbański wykonał cykl murali w otoczeniu Mostu Grota-Roweckiego, za co został wyróżniony nagrodą im. Henryka Stażewskiego, przyznaną przez Fundację Egit. Korowód postaci powtórzył w obrazie Stacja solidarność, zdjętym przez cenzurę z wystawy Co słychać, w Zakładach Norblina w 1987 roku. Zapytany o murale przy Trasie Toruńskiej, artysta powiedział: Warszawa to takie szare miasto. Teraz są wakacje, ja mam dużo wolnego czasu i umiem malować. To jest moja wersja ‚keep smiling’.” Na stronie magazynu Made in Street można zobaczyć pełną koloru dokumentację murali Urbańskiego z lat 80.
* Migawki z mojego pobytu na Ukrainie w roku 2000 poświęconego ginącym cerkwiom: Trzysta la temu / na świętej ścianie / jej złote włosy / matko nadpalona / nie masz nawet rąk / na otarcie łez / twój mały syn / posiwiał.

Łódki sylabówki

zikajablon593

Nasze łódki sylabówki są niedoskonałe, bo konstrukcja walnięta, proporcje nie tego, a ciężar słabo wyważony. Czasem wodują, ale na szczęście nikt nie wypada za burtę 🙂 Co tam! Liczy się prostota i przygoda, dostępność materiałów, inwencja językowa, świetna zabawa, dużo śmiechu i opowiadania historii. W końcu to jedno z pierwszych podejść do sylabowania, a – obiecuję – dopiero się rozkręcamy 🙂

Jeśli macie w domu trzy- bądź czterolatka, łupiny i skorupki, trochę plasteliny lub patafixu, wykałaczki lub patyczki do szaszłyków, papier i mazaki, robota sama się zrobi! Podzielcie zadania, starszy pisze, młodszy upycha plastelinę w kadłubie łodzi. Na początkowym etapie polecam do budowania proste wyrazy dwusylabowe, a sylaby otwarte zakończone samogłoską. Wspaniale wyjaśnia kwestię wprowadzania sylab autorka bloga Dwujęzyczność, logopeda i terapeutka szkoły krakowskiej. Cóż, jeśli o mnie chodzi, to mozolnie dryfowałam w stronę wyrazów ‚mama’, ‚tata’, ‚pole’, ‚lala’, a Milo do pewnego momentu z chęcią za mną podążała. Na koniec dziecko przejęło liny i żagle, wykonało zwrot, lewy foka szot wybieraj, prawy foka szot luzuj i… popłynęło do krainy wyobraźni!

Matama. Malatalami… Najlepsza część zabawy to tworzenie nowych, nieistniejących wyrazów! Po protu rejs z nieznane!

dzikajablon593a

dzikajablon593b-3

dzikajablon593h

dzikajablon593c

dzikajablon593i

dzikajablon593d

dzikajablon593e

dzikajablon593f

dzikajablon593g

dzikajablon593j

dzikajablon593k

dzikajablon593l-2

Festiwal zapachów

dzikajablon590h

Co tak pachnie w całym domu? – pyta córka w progu. Nic, nic, to tylko matka zanęca do zabaw wspierających rozwój zmysłu węchu… – mamroczę pod nosem, bo to już moje trzecie podejście, zaproszenie atrakcyjne, inspiracja zmyślna, podkop, żeby zainteresowanie wzbudzić, zatrzymać na chwilę uwagę córki… Zbuntowała się załoga i nic nie mogę poradzić od kilku dni. Więcej podchodów, mało konkretów. Więc ta relacja poszarpana nieco, w odcinkach, z przerwami w programie, etc. Ale, ale! Spokojnie matko, po kolei…

dzikajablon590f
Na początek gadany wstęp, luźne rozmowy przy kuchennym stole, w łazience przy czesaniu włosów, na spacerze. Że od dawien dawna węch się ludziom przydawał tak bardzo, że właściwie pozwalał im przeżyć w świecie. Zastanawiamy się po co nam nos?

  • nos jest do oddychania
  • nos potrafi wyczuwać zapachy
  • w nosie ogrzewa się zimne powietrze oraz nawilża i oczyszcza
  • przydaje się kiedy wydobywamy z siebie dźwięki

Rozmawiamy po co nam węch?

  • dawniej człowiek „czuł pismo nosem”, czyli dzięki węchowi potrafił wyczuć np. niebezpieczeństwo lub pożywienie w okolicy
  • dzięki informacji zapachowej mama rozpoznaje swoje dziecko, a dziecko mamę
  • każdy człowiek ma swój niepowtarzalny zapach
  • domy też mają indywidualne zapachy
  • dzięki węchowi człowiek dba o czystość i higienę własną
  • można rozpoznać czy jedzenie jest świeże, zatęchłe, spleśniałe – czyli dbać o swoje zdrowie
  • miłe zapachy wprawiają nas w dobry nastrój

Tutaj następuje seria eksperymentów – bo głównie na doświadczanie postawiłyśmy. Idziemy na spacer 🙂

Zapachy w parku

Podczas spaceru dróżkami i ścieżkami oraz na przełaj, zbliżając nos do drzew, a czasem do ziemi, kolekcjonujemy wrażenia zapachowe, dzieląc się spostrzeżeniami. Wąchamy liście, owoce jesieni, korę, szyszki modrzewia. Przy okazji przekonujemy się, że zapachy można podzielić na:

  • przyjemne
  • nieprzyjemne (szczególnie gdy mijamy osiedlowy śmietnik albo niesprzątnięte psie kupy w trawie)

Wzbogacamy słownictwo: zapach, aromat, woń, odór, smród. Pachnie, cuchnie, śmierdzi. Nie brakuje przykładów 🙂

dzikajablon590m

dzikajablon590n

dzikajablon590p

dzikajablon590o
Jak pachnie dom?

Kolejna zabawa w obwąchiwanie. Poruszamy się w przestrzeni kuchni, łazienki, pokoi, i analizujemy dostępne zapachy. W łazience odbywają się testy intensywności zapachów na przykładzie kosmetyków mamy i taty. Dowiadujemy się, że zapachy także dzielimy na:

  • słabe, delikatne (mydło zapachowe, szampon)
  • neutralne (mydło bezzapachowe)
  • silne, intensywne (mega miętowy płyn do płukania jamy ustnej, perfumy, peeling)

Jak pachnie rodzina?

Rozwinięciem poprzedniej zabawy jest obwąchiwanie siebie nawzajem, co przysparza nam duużo śmiechu! Część druga to próba zgadywania po zapachu czyje to ubranie. Z zamkniętymi oczami wąchamy trzy noszone bluzki (mamy, taty i córki). Niestety, doświadczenie wcale nie jest takie łatwe jak się wydaje.

Spacerując po domu, zabieramy do kolekcji jeszcze kilka zapachów: orzechów prosto z działki, starej, bardzo starej książki, plasteliny, świeżych owoców, zaschniętej makaty utkanej latem…

dzikajablon590a

dzikajablon590b

dzikajablon590c

dzikajablon590d

dzikajablon590e

Festiwal zapachów

Przystanek kuchnia. Tu zatrzymujemy się na dłużej 🙂 Mając przygotowane wcześniej pudełeczka, w których zamknęłam różne zapachy, zapraszam córkę do zabawy w zapachowe zagadki. Zapachy wcześniej znane i rozpoznawane zapewnią sukces – rozumuję – nie powinno być problemu. Pojemniki skrywają zapachy takich przypraw i produktów jak:

  • mięta
  • tymianek
  • morele suszone
  • świeże śliwki
  • cebula
  • korzeń imbiru
  • cytryna
  • papryka czerwona
  • kredki świecowe
  • cynamon
  • goździki

Milo zgadza się (niechętnie) na zawiązanie oczu, żeby rozpoznawać z wyłączeniem zmysłu wzroku. Niestety wystarcza jej zainteresowania jedynie na kilka pudełek. Oświadcza, że nie chce już niczego zgadywać, a wyrazem jej buntu jest improwizowana rewia mody z użyciem kocyków dziecięcych, letniego kapelusza i masy zaskakujących dodatków… Wszystkie stroje z kolekcji charakteryzują się zasłonięciem twarzy – Milo symbolicznie odcina się od zmysłowych doświadczeń. A mi pozostaje sztachnąć się ukochanym w dzieciństwie zapachem świecówek 🙂

dzikajablon590g

dzikajablon590k

dzikajablon590j

dzikajablon590l  dzikajablon590r

Zapomniałam dodać, że wspaniały zapach wspomniany na samym początku był zapachem właśnie upieczonego ciasta ze śliwkami 🙂 Może następnym razem zaproszę Milo – po prostu – na warsztaty kulinarne, a zaczniemy od przypraw w pachnącej szufladzie…

Więcej fachowych informacji o węchu znaleźć można na blogu Projekt: Człowiek w ramach Zmysłowych Piątków. Zachęcam do odwiedzenia blogów wszystkich uczestniczek projektu, których zestawienie u autorki projektu.

Poprzednie wpisy z cyklu Zmysłowe Piątki:

Ścieżka Równowagi – zmysł równowagi
Drabina sensoryczna – zmysł dotyku
Księżniczka i ziarnko grochu – zmysł propriocepcji
Ściana muzyczna – zmysł słuchu

Rzeka w mieście

dzikajablon589

Że jest rzeka w mieście to wiem. Ale takiej rzeki, jaką spotkaliśmy pewnej wrześniowej niedzieli, nie znałam. Że się trzeba przebić przez kłębowisko estakad, przedrzeć przez gęste krzaczory, i to tylko znajomą, wydeptaną ścieżką, którą zna niewielu, albo ją jedynie przewodnik zna, co wieki temu podróżował tą trasą na wagary… Więc ktoś tu miał wycieczkę sentymentalną, a niektórzy, niczego się nie spodziewając, aż gęby rozdziawili, jak wyszli ze splątanej, mrocznej gęstwiny i ujrzeli! Biały drobny piasek i ani żywej duszy. Po co jechać nad morze?! Rozmarzyłam się. Dziecko tarzało się i turlało z radości.

Co tam, że krajobraz industrialny po drugiej stronie, i biało-czerwony komin dumnie sterczy jak kij wbity w mrowisko i wrzuca nam do widoku zupełnie inną estetykę 🙂 Lubię to. I wiatr. I słońce. I cisza od miasta – w środku miasta. Pożegnaliśmy lato lasem z patyków, w którym zgubiły drogę do domu kolorowe zwierzęta. Milo już kiedyś dyrygowała falą w wakacyjnym performensie, ale tamta rzeczka to dzidziuś według jej określenia. Tą większą też można porządzić (na brzegu), pokrzyczeć na nią, a nawet jej nawrzucać. Piaskiem i kamieniami 🙂

dzikajablon589a

dzikajablon589b

dzikajablon589c

dzikajablon589h

dzikajablon589e

dzikajablon589f

dzikajablon589g

dzikajablon589i

dzikajablon589j

Najbardziej magiczny dla mojej córki był fakt, że stąpamy po miejscu, które normalnie jest zalane przez większą część roku. Musiała to sobie jakoś poukładać – nie idziemy pod wodą… Woda też się nie rozstąpiła jak Morze Czerwone… Przyjęła do wiadomości, że woda cofnęła się, ale zaraz wróci na swoje miejsce 🙂 Bardzo możliwe, że na obecną chwilę teren jest już niedostępny. Łacha zniknęła jak podwodne królestwo. A Dzika Jabłoń tam była i zapamięta…

dzikajablon589l

dzikajablon589m

dzikajablon589n

dzikajablon589o

dzikajablon589d

Ryby mają głos / Dziecko na warsztat

dzikajablon584-01

W ramach nowego projektu blogowego Dziecko na warsztat zainicjowanego na blogu Projekt Londyn 2014 rozpoczynamy cykl warsztatów edukacyjnych. We wrześniu przyglądamy się przyrodzie. W naszym przypadku inspiracją i motorem działań była książka Błękitna planeta. Historia naturalna oceanów (wyd. BBC i Muza są, 2001). Kiedyś ja ją bardzo polubiłam, a teraz sięgnęła po nią moja córka 🙂 Motywem przewodnim planowanych warsztatów stała się kolorowa rafa koralowa, a chwilę potem głębina i mroki oceanów. Pomysłów na zabawę było tak wiele, że z konieczności zrobiłyśmy kilka mini-warsztatów.  Oto poszczególne części naszego warsztatu przyrodniczego Ryby mają głos!

dzikajablon584

Jak rybę zbudowano

Puzzle z tektury zapoznaje dziecko z zewnętrzną i wewnętrzną budową ryby. Na przykładzie jednej pokazujemy i nazywamy podstawy: głowa, tułów, ogon, płetwa (grzbietowa, brzuszna, piersiowa) oraz łuski, oko, otwór gębowy i nosowy (tu już miałam wątpliwości czy nie za poważnie jak dla czterolatka). Z młodszymi można bawić się w pokazywanie nawet na własnych ciałach gdzie ryba ma płetwy, etc. Same układanki są proste – każda składa się z 4 części. Druga z kolei odsłania wnętrze ryby. Pokazujemy kręgosłup i ości, serce, wątrobę, nerki, żołądek, jelita, skrzela, pęcherz pławny, a przy tym opowiadamy w prosty sposób o oddychaniu w wodzie, poruszaniu się przy pomocy płetw, porównujemy życie ryby w wodzie z życiem człowieka na lądzie.

Materiały: tektura, mazaki, kredki, długopis, nożyczki, nożyk do cięcia, tablica poglądowa z budową ryby (np. z internetu) do przerysowania na tekturze
Słownictwo i pojęcia: budowa zewnętrzna i wewnętrzna ryby, oddychanie, pływanie w wodzie
Wiek: 3-4 lata (z możliwością stopniowania złożoności informacji)
Wykonanie: inspiracja – oglądanie obrazków w książce lub w internecie, potem rozmowa wciągająca malucha w temat. Następnie dziecko pomaga w przygotowaniu układanki, np. koloruje ryby (ćwiczy sprawność rąk, koncentrację, koordynację wzrokowo-ruchową).

Przebieg
Rozmowa o budowie ryby przebiegła dość luźno. Milo chętnie przygotowywała układanki, ale wymiękła przy łuskach i od tego momentu kończyłam pracę sama. Uaktywniła się na powrót przy układaniu ryb w całość, choć moim zdaniem puzzle okazały się oczywiście zbyt łatwe jak dla niej. Wartością była jednak własnoręczna robota i zabawa. Z pewnością można kupić gotowe układanki. Ja mam jednak osobistą misję przekonywania dziecka, że warto i fajnie jest robić rzeczy samemu 🙂

dzikajablon584a

dzikajablon584b

Wędrówka ryby w przestworzach pokoju dziecinnego

dzikajablon584c

dzikajablon584d

dzikajablon584f

dzikajablon584g

Galeria ryb głębinowych

Ten mini-warsztat nie był planowany. Po prostu wyszłam na chwilę do kuchni, a po powrocie znalazłam się w galerii ryb głębinowych. Wątek głębiny i strefy mroku, zamieszkiwanej przez „straszne ryby” wytwarzające własne źródła światła, aby zwabić ofiarę w ciemnościach bardzo Milo poruszył i zafascynował. Nie przestraszyła się nawet najbardziej „hardcorowych” wizerunków, oglądając rozwarte, najeżone zębiskami paszcze diabłów morskich tuż przed zaśnięciem. Właściwie nie jest to typowy warsztat, a prezentacja rezultatów wyżej wspomnianej fascynacji – w postaci galerii prac. Co dziecko ujrzało, zapragnęło narysować!

Wspomnę tylko o tym, że w temacie oceanu i życia oceanicznego skupiłam się na tym, aby wytłumaczyć fakt, że różne stworzenia zamieszkują różne strefy. Jasnym i zrozumiałym porównaniem okazała się metafora domu z piętrami, na których urzędują różni mieszkańcy. Więc na przykładzie rysunku omówiłyśmy poszczególne piętra „wodnego domu”, schodząc coraz niżej i niżej… aż do głębin najgłębszych 🙂 Naturalnie wypłynął temat braku słońca w oceanicznej „piwnicy” i dłuższą chwilę przyglądałyśmy się różnym fizjonomiom rybim oraz sposobom przystosowania się do życia na właściwym im piętrze oceanu (np. kolory dostosowane do otoczenia, sposoby obrony przed innymi rybami).

Materiały: papier, mazaki, kredki, książka ze zdjęciami stworzeń morskich (tu ryb głębinowych)
Słownictwo i pojęcia: strefa mroku, przystosowanie się do otoczenia, barwy ochronne, światło ryb
Wiek: 3-6 lat

Przebieg
Zdołowane brakiem światła wkrótce powróciłyśmy na płytsze wody i odpłynęłyśmy w stronę rafy koralowej. Zachwyt nad kolorami i wymyślanie śmiesznych rymowanek z nazwami różnych ryb – lekkie ćwiczenie na utrwalanie nowego nazewnictwa. Po chwili do mieszkańców rafy dołączyły stwory mitologiczne – syreny. Niektóre Milo pocięła na kawałki, aby stworzyć puzzle do układania na wzór naszego pierwszego ćwiczenia. W tej części córka robiła co chciała… Głównie ćwiczyła małą motorykę i uprawiała gry językowe. Wiedza zdarzała się przy okazji 🙂

dzikajablon585

dzikajablon585a

dzikajablon585b

dzikajablon585c

dzikajablon585d

dzikajablon585e

Sekwencje z rafy koralowej

Płynne przejście z poprzedniej części. Inspiracja – rafa koralowa. Zabawa – sekwencje (ćwiczenie układów elementów w określonej kolejności, przygotowujące do nauki sylab i czytania). My wiemy, że to świetna gimnastyka dla mózgu, ale dziecku wystarczy zachęta do zabawy w układanie wzorków! Karty ze stworzeniami żyjącymi w środowisku rafy (można zrobić samemu, razem z dzieckiem lub wydrukować gotowce z internetu) układamy według trzech zasad: naśladowania (dziecko odtwarza wzór), kontynuowania (rozbudowuje szereg poprzez powtarzanie odpowiednich elementów) i uzupełniania. Oprócz kart z obrazkami przyda się karta ze znakiem zapytania (tłumaczyłam córce, że to takie zapytanie-zagadka dla niej Co tu pasuje?). Więcej o rytmach, szeregach, sekwencjach, materiale tematycznym i atematycznym oraz tajnikach przygotowania malucha do czytania, poczytacie na stronie www.sylaba.info przedstawiającej metodę symultaniczno-sekwencyjną prof. J. Cieszyńskiej.

Materiały: karton, mazaki, ołówek, nożyczki
Słownictwo i pojęcia: życie mieszkańców rafy koralowej, kto gdzie mieszka, ćwiczenie kolorów lub nazw ryb (improwizacja)
Wiek: 3-5 lat
Wykonanie: Wyciąć ok. 15-20 kartoników o wymiarach 7×10 cm (każdy obrazek powtarza się co najmniej 3 razy) i 1-2 karty ze znakiem zapytania. Rysunki/ malunki własnej roboty lub wydrukowane i naklejone obrazki z internetu. Komplet posłuży na dłużej.

Przebieg
Zabawa odbywała się wieczorem, więc skupienia trochę już brakowało po całym dniu wrażeń. Udało nam się ułożyć kilka sekwencji, a potem Milo przejęła inicjatywę. Stworzyła własną wersję gry łączącej elementy memo, domina, sekwencji… po prostu free style. Pomieszanie z poplątaniem 🙂

dzikajablon586

dzikajablon586a

dzikajablon586b

dzikajablon586e

dzikajablon586f

dzikajablon586g

dzikajablon586i

dzikajablon586h

dzikajablon586j

Free style!

dzikajablon586k

Uzupełnianie sekwencji

dzikajablon586l

Kontynuowanie sekwencji

dzikajablon586m

Delfin. Ryby z rafy koralowej o wymyślonych barwach i wzorach wg Milo.

dzikajablon586n

Dominujący motyw syreny 🙂

Fartuch z rybich łusek

Wesoła i lekka praca plastyczna umożliwiająca przyswojenie bardzo wąskiego wycinka wiedzy biologicznej jakim jest układ dachówkowy łusek na rybim ciele. Ten ręcznie wykonany łuskowy ciuch sprawi, że dziecko – poprzez układanie i klejenie łusek – będzie bezpośrednio doświadczać i przyswajać o co chodzi z tymi łuskami. Przyjemne z pożytecznym. Kupa śmiechu. Na deser rewia rybiej mody 🙂

Materiały: kolorowy papier, klej do papieru, papier pakowy do wykroju fartuszka, tasiemki do zawiązywania, dziurkacz, nożyczki
Słownictwo i pojęcia: dachówkowy układ łusek u ryb
Wiek: 3-6 lat
Wykonanie: Odrysować kształt łuski i wyciąć z papieru (kilkanaście-kilkadziesiąt w zależności od wielkości pojedynczej łuski). To dobra okazja by poddać recyclingowi niechciane gazety czy inne papiery, np. kserówki czy stare wydruki. Na papierze pakowym odrysować kształt fartuszka – ja posłużyłam się tym z Ikei (biało-brązowy fartuszek do kuchni dla dzieci). Wytłumaczyć dziecku zasadę – łuski przyklejamy od dołu fartuszka, idąc do góry, w rzędach jedna obok drugiej tak, aby na siebie nie zachodziły z boku. Nie ma potrzeby smarować klejem całej łuski, wystarczy jedynie pasek szerokości palca (dorosłego) wzdłuż boku. Następnie robimy dziurkaczem dziurki po bokach fartuszka i na górze (na wysokości klatki piersiowej), aby przewlec tasiemki do zawiązania wokół szyi oraz w pasie. Ubieramy 🙂

Przebieg
Bardzo przyjemnie spędzony wspólnie czas. Milo aktywnie kleiła łuski (w zasadzie można włączyć dziecko już na etapie cięcia). Po skończonej robocie paradowała w nowym stroju, a mi przyszło do głowy, że może kiedyś – jak będzie mi się chciało – uszyję strój z materiału pokrytego małymi filcowymi łuskami w różnych kolorach… Ale to jak już naprawdę nic nie będę miała innego do roboty 🙂

dzikajablon587

dzikajablon587a

dzikajablon587b

dzikajablon587c

dzikajablon587d

dzikajablon587e

dzikajablon587f

dzikajablon587g

Akwarium

Jakoś męczyła mnie świadomość, że tak na sucho działamy, że fajnie byłoby zobaczyć prawdziwe ryby. Stąd spontaniczna niedzielna decyzja wycieczki do zoo! Rzeczywiście, wspaniały akcent na koniec warsztatów. Milo była pod wrażeniem rybek, które kilka dni wcześniej „tylko” rysowała, a w akwarium objawiły się jej na żywo. Biegała od okienka do okienka, pełna emocji 🙂 A jak już nacieszyliśmy się rybami, to jeszcze czekały na nas słonie, żyrafy, tygrysy i… cały zwierzyniec. Chociaż wizyta w zoo mnie zawsze przygnębia i – nie ma co ukrywać – daje po kieszeni, przeżyłam to finansowe i emocjonalne poświęcenie dla uśmiechu Milo 🙂

I to by było na tyle.

dzikajablon588

dzikajablon588a

dzikajablon588b

dzikajablon588c

dzikajablon588d

dzikajablon588e

dzikajablon588f

Kolejny warsztat już 28 października. Będzie nauka i eksperyment. A tymczasem zapraszam do odkrywania pomysłów wszystkich uczestniczek projektu na ich blogach:

DZIECKO NA WARSZTAT

Jest moc!

Dziecko_na_warsztata_-_logo_bez_blogow

Grzechotki

dzikajablon582

Wzięło mnie na wspomnienia z wakacji… Odgrzebałam lekką, łatwą i przyjemną zabawę. Dość eklektyczną. Własnoręcznie wykonane grzechotki łączą w sobie DIY (Do It Yourself), recycling i montessoriańskie ćwiczenia sensoryczne z transferem ziaren przez lejek do butelki. Pomysł banalny – na pewno każdemu  wcześniej czy później przychodzi do głowy 🙂

Materiały: suche butelki plastikowe i ziarna fasoli czy kaszy. Zróżnicowane wielkości kuleczek wpłyną ostatecznie na różnorodność dźwięków. Grzechotki można ozdobić naklejkami lub narysować na nich własne wzory mazakami permanentnymi… Ten najprostszy zestaw początkującego warto modyfikować pod kątem wieku i możliwości dziecka, a także umożliwiać pracę własną malucha, aby odbywała w taki sposób, na jaki pozwala mu jego wyobraźnia i potrzeba doświadczania w danej chwili. Zachęcam do eksperymentowania!

A tak naprawdę ten wpis jest jedynie nieśmiałym preludium do piątkowego wpisu z cyklu Zmysłowe Piątki – w tym tygodniu poświęconemu zmysłowi słuchu!

dzikajablon582b

dzikajablon582c

dzikajablon582d

dzikajablon582e

dzikajablon582f

Ziemia, ziemia

dzikajablon555

Daleka i bliska. Niechciana. Oczekiwana
Tu albo tam. Albo i tu i tam naraz, w rozdarciu
Pozostawiona, opuszczona, z której wypędzono
Obejrzeć się za siebie – zmieniona w słup soli jak żona Lota
Dźwięk garści ziemi i pożegnalne westchnięcie drewna
Budowanie na piasku, z nadzieją
Zachwyt nad światem w ziarnku piasku
Liczenie czasu – sekundy skryte w ziarnkach
Czas na umycie zębów skurczony w maleńkiej klepsydrze
Pospiesz się, bo nie zdążymy na czas!
Żałuję, że nie mogę poznać wszystkiego
Kopanie w ziemi na głębokość 70 cm
Wianek kamieni – palenisko sprzed 8 tysięcy lat
Ostatni, którzy zjedli, ruszyli na południe, a po nich cisza
Przesypywanie
Przesiewanie
Oczyszczanie ziemi
Nowe życie. Stare życie. To jedno
Moja ziemia pierwsza – ziemia słoneczników
Grządki babci. Składam ziarno w ziemi jak letnią ofiarę
Odpowiedzialność za łubin nasturcje aksamitki
Czekanie. Trzepot serca
Nie rozumieć czasu
Mamo, a co to jest starzenie?
A dokąd poszedł ten pan, co umarł?
Tożsama z ziemią. Przynależna? Zależna?
Niewola, wola, wolność…
Tęsknić za sobą całą sobą całe życie
Ziemio, ziemio, jestem twoją wybranką. Weź mnie!

dzikajablon554

dzikajablon555d

dzikajablon555e

dzikajablon554d

dzikajablon555f

dzikajablon556b

dzikajablon556c

dzikajablon556d

dzikajablon557

dzikajablon556e

dzikajablon557c

dzikajablon558

* Zdjęcia dokumentują performance i rzeźbę mojego autorstwa oraz Marcina Chomickiego z cyklu Architektura przemiany (2013). Obiekt jest stworzony z donic wypełnionych przesianą ziemią z Jazdowa, wpisując się w dyskusję na temat dalszych losów wyeksmitowanych mieszkańców osiedla i nawiązując do licznych przestrzeni pamięci (architektury pomnikowej) w Warszawie. Rzeźba oddana przyrodzie i odbiorcom żyje własnym życiem – w oczyszczonej ziemi rozwija się ekosystem. Można ją oglądać na osiedlu domków fińskich na warszawskim Jazdowie.

* Ostatni wers pochodzi z filmu Orlando w reżyserii Sally Potter, z niezapomnianą rolą Tildy Swinton, z przyprawiającej o dreszcze sceny w labiryncie. Podróż przez epoki ku ekspresji własnej i wolności…

Dziecko na warsztat

dzikajablon581

Dzika Jabłoń z radością przystępuje do nowego projektu blogowego Dziecko na warsztat, którego źródłem jest blog Projekt Londyn 2014. Od czasu ogłoszenia projektu źródło to przeobraziło się w rwącą rzekę – swój udział w warsztatach ogłosiło 35 blogujących mam 🙂 To może oznaczać tylko jedno: mnóstwo inspiracji! Projekt polega na wymyśleniu i przeprowadzeniu cyklu 10 warsztatów tematycznych dla swoich dzieci.

Dziecko_na_warsztata_-_logo_bez_blogow

Start 23 września, a finał w czerwcu 2014. Co miesiąc 35 relacji z domowych warsztatów. Na każdy miesiąc przypada inny temat:

WRZESIEŃ – warsztaty biologiczne
PAŹDZIERNIK – nauka i eksperymenty
LISTOPAD – warsztaty kulinarne
GRUDZIEŃ – świąteczne rękodzieło
STYCZEŃ – warsztaty muzyczne
LUTY – logiczne myślenie
MARZEC – matematyka
KWIECIEŃ – historia bliższa i dalsza (rodzinna, lokalna, światowa)
MAJ – sztuki plastyczne
CZERWIEC – warsztat warsztatów na dowolny temat oraz podsumowanie cyklu na spotkaniu wszystkich uczestniczek

Blogi uczestniczące w projekcie:

www.bajdocja.blogspot.com
www.biesydwa.blogspot.com
www.chabazie.blogspot.com
www.dwujezycznosc.blogspot.com
www.dziecidwujezyczne.blogspot.com
www.dzikajablon.wordpress.com
www.gagatkitrzy.blogspot.com
www.godzillapozera.blogspot.com
www.grzesiowy.blox.pl
www.herbata-ze-szklanki.pl
www.julkaijejmiejscenaziemi.blogspot.com
www.karolowamama.blogspot.com
www.kinderki.eu
www.kreatywnik.bloog.pl
www.kreatywnymokiem.blogspot.com
www.laschejunk.blogspot.com
www.mama-bloguje.com
www.mama-trojki.blogspot.com
www.mamuska24.pl
www.madredziecko.blogspot.com
www.miastodzieciom.com
www.myhomeandheart.wordpress.com
www.naszerodzinnepodroze.blogspot.com
www.optymistycznamamma.wordpress.com
www.pomyslowamama.pl
www.projektczlowiek.blogspot.com
www.projektlondyn2014.wordpress.com
www.strong-mamong.blogspot.com
www.tominowo.blogspot.com
www.wkrainiewesolychlobuzow.blogspot.com
www.wpodrozyprzezzycie.wordpress.com
www.wypaplani.pl
www.vikisiezna.blogspot.com
www.zabawyizabawki.blogspot.com

oraz nieblogująca mama Ilona Bożejewicz gościnnie na Kreatywnym Okiem

Drogie Mamy, powodzenia!